Babyverlies - Het verlies van je kindje
23 december 2022 
13 min. leestijd

Babyverlies - Het verlies van je kindje

Babyverdriet - Het verlies van je kindje

Een interview met Janine van Veen van het bedrijf Sterrenkindje, waarmee zij unieke baby-uitvaartproducten en rouwbegeleiding aanbiedt.

In 2011 viel de grond onder haar voeten weg, toen het bij de verloskundigepraktijk helemaal mis bleek te zijn.  

Aisha: “Vandaag ben ik in gesprek met Janine van het bedrijf Sterrenkindje. Want zij heeft een unieke en ook waardevolle manier gevonden om het verlies van haar kindje een draai aan te geven. Janine, dank je wel dat we hier samen zitten vandaag om jouw unieke verhaal te vertellen. Zou je in je eigen woorden kunnen omschrijven wat er is gebeurd en wat het heeft gedaan met jouw leven?” 

Janine: “Dank je wel voor je vraag. Het is natuurlijk wel een ingewikkelde om dat vooral heel kort te vertellen. Maar in 2011 was ik zwanger van mijn oudste kindje Jonas. En hij overleed in de 37e week van de zwangerschap. En ik denk dat ik vanaf september al iedere keer aangaf bij de verloskundige dat ie niet zoveel bewoog. Dat ik hem niet zoveel voelde. En zij zeiden dat ie klein was maar uiteindelijk was hun verklaring iedere keer: “Kleine baby’s mogen er zijn, niet alle baby’s bewegen evenveel. En aan het einde van de zwangerschap is het normaal dat je baby’s minder voelt bewegen.” Ik was daar ongerust over maar het was mijn eerste kindje ook dus wist ik veel. Ik liet me gewoon geruststellen door hun want zij waren in mijn ogen de experts. Zij wisten het en begeleiden elke dag zwangere vrouwen. Tot die dag dat bleek dat ik me gewoon onterecht gerust had laten stellen en dat mijn moedergevoel dus wel aan het rechte end had. Dat het gewoon niet oké was.” 

Aisha:“En daar kwam je op dat moment achter tijdens de controle van de 37e week?” 

Janine: “Ja. Ik ging voor een gewone controle naar de verloskundige en zij luisterden naar het hartje maar ik hoorde wel dat het alleen maar mijn hartslag was. En zij eigenlijk ook.  


Aisha:“Was je alleen op dat moment, was jouw man mee?” 

Janine: “Nee, de vader van Jonas was daar ook bij. We zijn toen samen naar het ziekenhuis gegaan...ja...” 

Aisha:“Jouw eerste kindje natuurlijk, je hebt geen idee. Moest jij bevallen, hoe is dat gegaan?” 

Janine: “Ja, het gekke was toen ik in het ziekenhuis kwam en er gebeurde absurde dingen. In je hoofd ook want ik had bedacht, we komen daar aan op die afdeling, ze staan helemaal voor ons klaar, ik word meteen opgevangen en ze gaan een echo maken. Maar dat gebeurde dus niet en ik heb denk ik nog wel een kwartier in de wachtkamer gezeten. Of nou ja, meer geijsbeerd, want ik wilde gewoon weten: “Hoe is het met mijn baby?” En toen werden we uiteindelijk geroepen, ging ik die kamer in, mocht ik liggen op zo’n bed voor een echo. En ja toen zetten ze die echo aan en toen zag ik eigenlijk zelf al dat zijn hartje gestopt was met kloppen. En die gynaecoloog bevestigde dat eigenlijk ook wel. En vervolgens heb ik nog gezegd: “Haal hem eruit, reanimeer ‘em, doe wat.” en toen zei ie ook: “Dat kan niet meer.” Maar ja met mijn cardiologische achtergrond zei ik ook nog: “Oh ja, kinderreanimaties lukken ook bijna nooit.” Toen keek ie me ook heel raar aan. Ik kon eigenlijk nog wel begrijpen dat ie echt dacht dat ik niet helemaal meer functioneerde op dat moment. En nog geen vijf tellen later dacht ik dat over hem toen hij zei: “Je moet gewoon bevallen.” Toen dacht ik echt, die man heeft ook echt een tik van de molen nu gekregen. Hoe kun je nou zeggen dat ik gewoon moet gaan bevallen? Die middag stond echt in het teken van tig vragenlijsten, bloedonderzoek en nog een echo, echt heel veel medisch gedoe. Ik ging naar huis met een afspraak voor een inleiding op vrijdag.” 

Aisha:“Hoeveel dagen zaten er dan tussen?” 

Janine:“Niet zo heel veel want Jonas overleed op, nou ja, dat hij overleden was is vastgesteld op dinsdag en misschien was het eigenlijk wel gewoon een dag eerder, maar dat weten we dus niet. En dan zou ik op vrijdag terugkomen voor die bevalling, maar mijn lijf besloot anders. Dus ik werd op woensdagavond al opgenomen in het ziekenhuis met weeën. En toen is Jonas na een spoedbevalling op donderdagochtend geboren.” 

Aisha:“Ik snap heel goed dat jij als geen ander vrouwen en echtparen hierbij kunt begeleiden. Hoe is de stap gegaan om dit bedrijf te starten?” 

Janine: “Dat heeft echt nog heel lang geduurd want na het overlijden van Jonas, stond de wereld gewoon stil. En ik merkte gewoon dat ik anders was. Ik was eerst heel erg bezig met hoe ziet mijn toekomst eruit, wat wil ik en wat vind ik belangrijk? En alles wat ik voor die tijd belangrijk vond, dat was veranderd. Dat vond ik nu helemaal niet meer belangrijk en andere dingen waren juist wel weer heel belangrijk die ik voorheen niet belangrijk vond. Er was een enorme aardverschuiving. En dat heeft echt een tijd geduurd hoor want daarna is mijn dochter nog geboren en mijn zoon. En pas toen ik na de geboorte van mijn zoon dingen gingen veranderen op het werk, of eigenlijk was het net voordat ik zwanger was van hem, dat toen ik dacht: “O ja, maar ik wil iets anders.” En toen kwam ik een opleiding tot rouw- en verliesbegeleider tegen, post hbo-opleiding in Amersfoort. Die ben ik gaan volgen en gaandeweg veranderde op het werk ook dingen, waar ik onvrede mee had. Dus uiteindelijk heb ik mijn opleiding afgerond en korte tijd daarna heb ik ook afscheid genomen van mijn werkgever en wilde ik een praktijk als rouwbegeleider gaan opstarten. Enkele weken later kwam ik in contact met de eigenaar van Sterrenkindje, ik heb haar toen ontmoet. En ontmoette dus ook het bedrijf. Ja en het klinkt een beetje rottig maar ik dacht echt van, “Dit kan zoveel liever, zoveel zachter. Ik neem je mee, onder mijn arm mee naar huis.” kwam ik thuis en zei ik heel enthousiast tegen mijn echtgenoot, nu echt zo fantastisch, dit ga ik doen!” Weet je wat, ga jij er eerst eens een week rustig over nadenken. Ik wil je er niet over horen. Ga jij eerst maar eens gewoon nadenken of je dit echt wil. Of je dat je het over een week nog steeds zo’n fantastisch plan vindt. Dat was echt half december. Toen heb ik er een week over nagedacht en het liet me gewoon maar niet los.” 

Aisha: “Het werd waarschijnlijk alleen maar erger.” 

Janine: “Het werd alleen maar erger!” Het werd er niet minder van. Dus toen hebben we het er daarna over gehad. En ook naar gekeken. Wat ging dat betekenen voor ons gezin en eerlijk gezegd hadden we geen idee. Maar ik was op 1 februari wel eigenaar van Sterrenkindje.” 

Draagmand Sterrenkindje
Foto: Marion van Amstel - Homester interieur | fotografie

Aisha:“Wat hebben ouders het meeste nodig in deze periode?” 

Janine:“Ze hebben vooral heel veel tijd nodig. En dan echt gewoon fysieke tijd. Minuten, uren, die zij daadwerkelijk aan de baby kunnen besteden. Omdat de tijd die je samen hebt, die is zo kort. En dat is ook het énige dat je hebt. Daarna heb je.. is dat lijfje..weg. Of begraven of gecremeerd. En dan heb je alleen de tastbare herinneringen en de foto’s nog.” 

Aisha: “Kun je ook echt een verschuiving merken? Wat er bijvoorbeeld nu gebeurt met ouders die hun kindje of baby verliezen, ten opzichte van tien, twintig of dertig jaar geleden?”  

Janine: “Ja, als je kijkt puur naar producten, is er veel meer keuze. Je kan nu echt kiezen, wil ik een kistje, wil ik een mandje, welke kleur, welke bekleding? Er is vrij veel keuze in. En als je het echt vergelijkt met dertig jaar geleden, is er nu veel meer aandacht voor. Maar eigenlijk kan ik beter zeggen, kan er aandacht voor zijn. Want ook de ouders van nu, ervaren net als de ouders van dertig jaar geleden, dat er weinig over gesproken wordt in de maatschappij. Dat zij zich eenzaam voelen en onbegrepen. Het is natuurlijk niet een fijn gesprek op een verjaardag waar je het heel graag over hebt. 

Aisha:“Jij hebt ook ervaren dat je eigenlijk niemand kende die ook een kindje was verloren.” 

Janine: “Klopt. Totdat ik ging vertellen dat mijn kind overleden was en toen opeens ook verhalen ontdekte: “Ik wist dit gewoon.” Twee collega’s waarvan de baby was overleden in de zwangerschap. En kort na het overlijden van Jonas, wist ik dat gewoon niet meer. Dus blijkbaar als zwangere blokkeer je ook wel een beetje de negatieve verhalen. Die wil je niet weten.” 

Aisha:“En zeker zoiets. Het is de grootste nachtmerrie van elke ouder, dit mag je eigenlijk nooit meemaken. Kun je ook zien dat het ouders echt helpt? Want je maakt ook zachte producten die gewoon tastbaar heel fijn zijn.” 

Janine: “Ja, ik heb hier wekelijks ouders, in tranen geroerd, dat ze het echt zo mooi prachtig en liefdevol vinden wat ik voor hun maak. Dat is ook zo dubbel want dat is het natuurlijk ook maar het allerliefste had ik ze natuurlijk helemaal niet ontmoet. Dat hun baby niet die aandoening had en wel gewoon was blijven leven en een aantal weken later een volwaardig gezinslid was. 

Aisha:“Het is eigenlijk gek hè, je hebt een bedrijf waarmee je mensen helpt maar eigenlijk zou je het bedrijf liever niet willen hebben als je kon kiezen.” 

Janine:“Nee.” 

Aisha:“Je hebt het over aandoeningen. Wat komt het meeste voor? Waardoor overlijden baby’s?” 

Janine:“Soms weet je het gewoon niet. En blijft dat altijd een vraagteken. Een ander groot deel komt door afwijkingen aan de placenta of aan de navelstreng. En heel veel baby’s overlijden er door aangeboren afwijkingen, door genetische aandoeningen. Soms door complicaties bij de bevalling. Of...ja... Het is gekke is dat toen ik ooit eens een presentatie deed voor uitvaartondernemers en ik eens ging kijken.. Mijn expertise ligt echt bij de babyuitvaarten, dus ging ik gewoon eens kijken van waar overlijden kinderen dan aan? Bij de cijfers bij het CBS “O jee, de kans dat je kind overlijdt is het grootst tijdens de zwangerschap en in het eerste levensjaar. Daar zie je een enorme piek. Na dat eerste levensjaar neemt het risico af en zie je dat kinderen overlijden door verdrinking, door ongelukken of door kanker. En daarna zie je pas weer een enorme piek. Op zestienjarige leeftijd want dat is de leeftijd dat ze een brommer krijgen. En als ze achttien zijn dan zie je nog iets hoger want dan mogen ze ook autorijden. Maar er is niemand eigenlijk die je dat vertelt voordat je zwanger bent of als je zwanger bent. Ik weet ook nog die eerste twintig weken echo, daar ging ik echt zo bleu in. Dat ik nu achteraf nog wel denk: “hoe?” 

Aisha: “Dus de maatschappij heeft er nog wel een stukje in te leren eigenlijk.” want we focussen ons heel erg op die drie maanden, dan mogen we het vertellen en dan is alles goed maar dat is dus helemaal niet zo?” 

Janine:“Nee, want daarna komt nog de twintigwekenecho. En daarvan zie je in mijn beleving, bij heel veel kindjes afwijkingen. En hoeft het niet persé rooskleurig te zijn en alles komt goed. In ons land overlijdt toch elke dag gemiddeld 3,5 baby. 

Aisha:“Dat is heel veel.” 

Janine: “Ik vind dat heel veel. Dat zijn meer personen dan die elke dag in het verkeer overlijden.” 

Aisha:“Ik hoor jou net zeggen, ik heb een cardiologische achtergrond, kun jij hier ook iets mee? Het is natuurlijk een groot gebied dat je wilt bereiken om mensen te informeren. Want wat kan er dan gedaan worden als mensen weten wat de risico’s zijn?” 

Janine: “Ja, dat weet ik eerlijk gezegd niet zo goed. Het is meer op voorhand denk ik.” 

Aisha: “Ik heb een documentaire gezien over vrouw die in de jaren zestig een kind had gekregen en hoe het er toen aan toe ging. Ze mocht het niet zien, niet vasthouden, het heeft geen naam gekregen, ze heeft geen grafje. En dat doet haar nog steeds verdriet, want het is wel je kind dat je verloren bent. Als ik jou zo ervaar en meemaak, ik heb het gevoel dat jij Jonas heel erg geïntegreerd hebt in jouw leven. Kun je vertellen hoe dat voor je gegaan is?” 

Janine: “Een beetje met vallen en opstaan heb ik dat gedaan. Want hem niet benoemen en het niet zorgen voor zijn bestaan in ons leven, dat is nóg pijnlijker. Omdat je hem dan ook ontkent en hij er niet bij betrokken wordt en eigenlijk wordt ie dan genegeerd. Ja, dan voel je weer gewoon echt die hartverscheurende leegte dat je nooit meer echt helemaal compleet bent. Dat gevoel komt dan gewoon echt heel erg binnen. En met dat gevoel leven, is niet tof, dat is niet te doen. Door hem wel te blijven benoemen, alsof ie een onderdeel is van ons gezin, hoort ie er ook gewoon bij. 

Aisha: “Hij heeft een hele grote legacy achtergelaten en mensen die je met jouw bedrijf helpt...” 

Janine: “Die hebben daar echt wat aan want zonder hem en mijn moederschap voor hem, had ik Sterrenkindje denk ik nooit als bedrijf overgenomen.” 

Aisha:“Is er nog iets dat je zelf wilt delen?” 

Janine: “Ja jeetje, we hebben al zoveel gezegd hè? Ik ben er echt van overtuigd dat ouders liefdevolle aandacht nodig hebben in de dagen dat zij weten, de baby gaat overlijden of de baby is net overleden. Omdat we gewoon weten uit onderzoek naar de rouwbeleving dat als je echt goed gehecht bent aan iemand, dat je dan in staat bent om goed te kunnen rouwen. En dat is natuurlijk ook heel gekkig want ik benader er wel bij ouders op dat het goed is dat zij zich gaan hechten aan iemand die al overleden is. En dat wil je natuurlijk helemaal niet want het doet hartstikke pijn, daar wil je van wegblijven. Maar juist door die pijn te ervaren en er dwars doorheen te gaan..” 

Aisha: “Ja, want dan kan je uiteindelijk verder met je leven.” 

Janine: “Ja.” 

Aisha: “En heb je nog een tip voor ouders hoe ze samen sterk kunnen blijven, want iedeeen beleeft het op zijn eigen manier.” 

Janine: “Ja daar heb ik onderzoek naar gedaan. In de afrondingsfase van mijn opleiding tot rouwbegeleider, ging ik samen met mijn studiemaatje, onderzoek doen bij het AMC. We hebben echt een heel onderzoeksprotocol opgesteld en we hadden ook toestemming van de medisch-ethische commissie. Dus wij hebben heel veel ouders mogen interviewen en vragenlijsten mogen toesturen. Die hebben we allemaal teruggekregen, de respons was echt overweldigend. Dus we hebben dat allemaal geanalyseerd en we hebben echt gekeken: maakt het uit of het je eerste, je tweede, je derde of je zesde baby is die er overlijdt in de kinderrij? Maakte allemaal niet uit. Of we jonge ouders hadden of iets oudere ouders, maakte ook allemaal niet uit. Helaas hadden we te weinig ouders om echt te kijken naar een cultureel verschil. Er waren toch net iets teveel Nederlanders die daarop gereageerd hadden met niet andere etnische achtergronden. Dus dat verschil konden we niet bekijken. Maar op een gegeven moment, mijn man is academicus dus die riep mij: “Janine, je moet NU komen kijken!”. Hij belde me zelfs. Hij zat boven op zolder en ik was beneden dus ik ren naar boven. “Moet je nu eens kijken!” We hadden eindelijk één verschil kunnen vinden dat écht significant anders was en dat was namelijk rouw tussen ouders. Voor moeders maakt het niet uit wanneer de baby overlijdt. Of het nou aan het begin van de zwangerschap is, aan het einde, ertussen in, na de geboorte. Het verschilt wel iets maar niet heel veel die rouwintensiteit, die ís er gewoon. Maar bij vaders maakt het dus wel degelijk verschil. Vaders hebben echt een levende baby in hun handen nodig om zich goed te kunnen hechten. En dus ook uiteindelijk vergelijkbaar met moeder te kunnen rouwen. Dus terugkomend op jouw vraag. “Er is maar één tip: blijf met elkaar in gesprek.” Ook al weet je dat je de ander heel erg pijn gaat doen. Maar als je dit weet, dan weet je eigenlijk al dat die vaders gewoon met 10-0 achterstaan. Zij hebben niet die zwangerschapshormonen waardoor ze zich automatisch vader voelen op het moment dat ze die positieve test in hun handen hebben. Zij hechten zich via de moeder, in de zwangerschap, aan de baby. Het is zo’n abstract geheel. 


Aisha: “Dit is nieuw voor mij, dit is hele waardevolle informatie wat je vertelt.” 

Janine:“Dus ik ben ook altijd als ik vaders aan de telefoon heb, dan maakt mijn hart altijd echt een extra sprongetje. Fijn. Dit gaat je gewoon zo goed doen. En vaders hebben ook, moeders zijn ook herstellende van die bevalling. Dus vaders worden automatisch in de traditionele jagersrol geduwd, maatschappelijk gezien. Zij gaan inderdaad gewoon zorgen en regelen en doen. Mannen zijn minder geneigd om over hun gevoel te praten, terwijl juist dat ze gaat helpen. En ik denk dat wij vrouwen daar echt wel een voortrekkersrol in hebben. En natuurlijk om kapitein te blijven op je huwelijksboot, samen, heb je wel dat gesprek samen nodig. En heel veel zakdoeken. En soms misschien iemand die je boot weer een beetje een duwtje de goede kant opgeeft. 

Aisha: ”Daar kunnen ze jou voor benaderen.” 

Janine: “Daar kunnen ze mij voor benaderen, ja.” 

Aisha: “Dank je wel voor je openhartigheid.” 

interview met Janine van Sterrenkindje

Bekijk het hele interview op ons YouTube-kanaal.

Kinderuitvaart - Woezel & Pip cover


Over de schrijver
Familiebanden, verbinding, beleving en muziek zijn voor mij belangrijke thema's waar ik anderen mee kan ondersteunen in hun rouwproces. In mijn rol om live uitvaartmuziek te verzorgen, komen verschillende aspecten van mijn passies samen. Het is erg dankbaar om een familie met live muziek te mogen ondersteunen.
Reactie plaatsen