Introductie
Het rouwproces na het verlies van een dierbare is al een complex en persoonlijk traject. Maar wat gebeurt er wanneer er tijdens dit proces nog meer veranderingen plaatsvinden? In deze blog duiken we dieper in de psychologische aspecten van verandering en rouw. We onderzoeken de invloed van andere ingrijpende veranderingen op het rouwproces en hoe deze twee elkaar kunnen beïnvloeden. Hoe geeft verandering vorm aan complexe rouw?Laten we het nader onderzoeken in deze blog.
De dynamiek van rouw
Om de verandering in het rouwproces verkennen, is het belangrijk om het rouwproces zelf beter te begrijpen. Rouw is een natuurlijke reactie op verlies en brengt een breed scala aan emoties met zich mee. Denk hierbij aan zoals verdriet, woede, angst en verwarring. Maar ook opluchting is een veelvoorkomend gevoel bij het rouwen. Rouwarbeid, zoals Manu Keirse het noemt, is een uniek en individueel proces. Hierbij geen twee rouwervaringen hetzelfde en is er ook geen ‘normale’ manier van rouwen te benoemen. Het omarmen en doorlopen van het rouwproces is van cruciaal belang om uiteindelijk een nieuwe betekenis te vinden en aanpassing te bereiken in het leven na het verlies.
Verandering als een constante
In ons leven worden we vaak geconfronteerd met veranderingen die buiten onze controle liggen. Deze veranderingen kunnen variëren van veranderingen in relaties, carrière, gezondheid tot veranderingen in de omgeving waarin we leven. Het kan helpen om te erkennen dat verandering een constante factor is in ons bestaan. Een grote verandering heeft vaak een diepgaande invloed op ons welzijn en onze mentale gezondheid. Wanneer veranderingen samenvallen met het rouwproces, ontstaat er een unieke dynamiek die ons vermogen om met verdriet en verlies om te gaan kan beïnvloeden. Je ziet dit vooral bij heftige situaties zoals een plotseling verlies, of als de dood een onnatuurlijk verloop heeft zoals het verlies van een kind.
Verwevenheid van rouw en verandering
Wanneer veranderingen optreden tijdens het rouwproces, kunnen ze de rouwervaring op verschillende manieren beïnvloeden. Ten eerste kunnen veranderingen extra stress en onzekerheid toevoegen aan een toch al fragiele periode. Ze kunnen de gevoelens van verlies en verdriet vergroten en het aanpassingsproces bemoeilijken. Veranderingen kunnen ook nieuwe uitdagingen met zich meebrengen, zoals het opnieuw vormgeven van identiteit, het herdefiniëren van relaties of het aanpassen aan een nieuwe omgeving.
Aanpassen aan veranderingen tijdens rouw
Hoewel veranderingen tijdens het rouwproces uitdagend kunnen zijn, bieden ze ook mogelijkheden voor groei en veerkracht. Het is belangrijk om een ondersteunend sociaal netwerk te hebben dat begrip en steun biedt tijdens deze moeilijke tijden. Het verkennen van nieuwe copingmechanismen en het aanleren van flexibiliteit kan ook van onschatbare waarde zijn bij het navigeren door de complexiteit van rouw en verandering. Het accepteren van verandering als een natuurlijk onderdeel van het leven en het vinden van manieren om ermee om te gaan, kan leiden tot persoonlijke groei en veerkracht. Deze menselijke veerkracht zorgt ervoor dat er personen zijn die door het meest ondenkbare zijn gegaan en alsnog genieten van het leven.
Het belang van zelfzorg en hulp zoeken
Bij het ervaren van zowel rouw als verandering, is het van cruciaal belang om goed voor jezelf te zorgen en hulp te zoeken wanneer dat nodig is. Het kan nuttig zijn om professionele ondersteuning te zoeken, zoals therapie of counseling, om te leren omgaan met de complexiteit van emoties en veranderingen. Zelfzorgpraktijken, zoals lichaamsbeweging, meditatie en het bijhouden van een dagboek, kunnen ook bijdragen aan het bevorderen van emotioneel welzijn tijdens deze periode. Door het land heen zijn er lotgenotengroepen opgericht die ook ondersteuning kunnen bieden. Nabestaanden kunnen ervaren dat de omgeving na een bepaalde tijd vindt dat het wel klaar is met het verdriet. Anderen die hetzelfde als jou hebben meegemaakt, weten als geen ander hoe je je voelt.
Manu Keirse en zijn kijk op rouwen
Volgens rouwexpert Manu Keirse zijn er vier rouwtaken te onderscheiden:
- Het verlies aanvaarden
- De pijn (door)voelen
- Het aanpassen aan een leven waarin de overledene geen deel meer uitmaakt
- Het verlies een plek geven om zonder de overledene verder te kunnen leven
Als na een tijd het dagelijks functioneren wordt beïnvloed of belemmerd door het verlies, kan men gediagnostiseerd worden. Er wordt twaalf maanden gehanteerd na het overlijden om hiervoor verdere onderzoeken te doen.
Rouw is een natuurlijk en intensief proces met allerlei emoties als verdriet, gemis, pijn of soms opluchting. Rouwen kost energie. Slecht slapen, vergeetachtigheid en vermoeidheid zijn allemaal normale reacties die voorkomen in het rouwproces.